Welkom op de website van Denktank60+Noord
Om u te informeren waar we zoal mee bezig zijn hebben we een overzicht van activiteiten gemaakt. Ondermeer: over onderwijs: in gesprek met studenten en docenten van diverse opleidingen; meerdere initiatieven in de gezondheids- ouderenzorg; uitwisseling ideeën tussen ouderen en professionals.
Meer weten over de kleurige lappendeken aan activiteiten van de Denktank60+Noord?
Filosofie van het late leven - Suzanne Biewinga De vraag naar betekenisvol ouder worden is niet nieuw, maar in de eenentwintigste eeuw volstaan traditionele antwoorden niet langer. Gangbare verhalen kloppen niet: ouder worden is niet ‘jong blijven’ en betekent ook niet alleen maar verlies. Maar wat is het dan wel? In tal van groepsgesprekken sprak filosoof Suzanne Biewinga met oudere mensen over existentiële zorgen, hooggestemde idealen en de weerbarstige praktijk. Aan de hand van klassieke en moderne denkers ontwikkelde ze een nieuwe manier van denken en spreken over het late leven. Door de ervaringen, inzichten en verlangens van ouderen centraal te stellen, komt ze tot heldere inzichten over wat waar, goed en mooi is aan ouder worden – en wat niet. Suzanne Biewinga (1954) promoveerde als zeventigjarige aan de Universiteit van Amsterdam op haar onderzoek naar een nieuwe filosofie van ouder worden als ervaring. Hiervoor was ze onder andere werkzaam als ondersteuner van patiëntenorganisaties en als coördinator van een hospice. Na haar werkende bestaan studeerde zij filosofie aan de Radboud Universiteit in Nijmegen en zette ze haar filosofiewerkplaats op.
Anjo: ‘De ‘De trap des levens‘ is een eeuwenoude afbeelding van de menselijke levensloop, tussen geboren worden en het levenseinde. Eerst de opgang naar het hoogtepunt toe, zo rondom het 50e jaar, daarna de onherroepelijke neergang. Onverbiddelijk. Je kunt het zien aan de kleuren: het tweede deel is vooral grijs en zwart. Er zijn moderne versies van de trap, maar de bedoeling, het beeld, is weinig veranderd. Ook het taalgebruik dat na het hoogtepunt wordt gebruikt, is veranderd: van ‘al’ naar ‘nog’. Van steeds meer naar steeds minder … Deze voorstelling zit nog steeds in ons hoofd, zeker ook in dat van ouderen zelf. Biewinga geeft ook nieuwe versies (van Saul Steinberg uit 1954 en Len Munnik uit 2016). Zijn de inzichten inmiddels bijgesteld? In haar boek pleit Biewinga onder meer voor een betere verdeling van leren, werken, zorgen en vrije tijd over de gehele levensloop, zodat de ouderdom een minder ‘aparte’ levensfase wordt. “Ik denk ook dat we het pensioen flexibel moeten maken. Waarom zou je moeten stoppen met werken als je 67 bent? Natuurlijk moeten we opkomen voor mensen met zware beroepen, maar veel mensen varen er juist goed bij om door te blijven werken. En als mensen wel stoppen met betaald werk, zegt Biewinga in navolging van filosoof Hannah Arendt, zullen ze altijd blijven zoeken naar mogelijkheden om door te gaan met ‘handelen’. Volgens Biewinga moet er een ‘erecode’ komen rond ouder worden: ‘staan voor wie je bent’, met een gevoel van eigenwaarde. Het kan niet anders, vindt zij, dan dat het initiatief voor zo’n code bij ouderen zelf ligt. Zelfbewuste ouderen moeten naar buiten treden en laten zien wie ze zijn, wie ze willen en kunnen zijn. Bijvoorbeeld door (vrijwilligers)werk, kunst, hobby’s, door voor anderen te zorgen of bij te springen in de gezinnen van hun kinderen. Ook door bestuurswerk of door politiek actief te worden. Biewinga wil met haar onderzoek ook anderen inspireren, en laten zien dat ouder worden een doorgaand proces van persoonlijke ontwikkeling is en je altijd aan iets nieuws kunt beginnen. Het voorbeeld geeft ze zelf! Een breed opgezet, goed geschreven boek met een duidelijke structuur, moedige keuzes en invalshoeken: een prachtige, aanstekelijke filosofie van het late leven.'
Titel: Ouder worden als ervaring
Auteur: Suzanne Biewinga
Uitgever: Boom
ISBN: 9789024469079
Prijs: € 24,90
De kunst van het leven - Elke Heidenreich Iedereen wil oud worden, maar niemand wil het zijn. Het is een absurde paradox. Toch is ouder worden een onderwerp dat ons allemaal aangaat. Hoe leren we er zo goed mogelijk mee om te gaan? Kun je een vervuld leven leiden als je oud bent? In dit boek schrijft de 81-jarige Elke Heidenreich op een unieke, vitale, geestige en opwindende manier over wat ouderdom betekent, voor jezelf, voor anderen, voor degenen die je liefhebt. Ouder worden is persoonlijk en eerlijk, maar nooit genadeloos, kortom: wijs. Als je ouder wordt, draag je de gevolgen met je mee van alles wat je in je leven hebt gedaan of nagelaten. Maar je ondervindt ook gelatenheid, omdat je beseft: ‘Het meeste is volstrekt onbelangrijk. Je moet gewoon ademhalen en dankbaar zijn.’
Anjo: ’Ik ken Elke Heidenreich vooral als columnist van het Duitse magazine ‘Brigitte’, maar ze schreef ook een groot aantal boeken, is journalist en tv-presentator van een boekenprogramma. Nu verscheen er van haar hand een boek over oud worden. ‘Altern’ was in Duitsland meteen een bestseller en heeft alles om dat in Nederland ook te worden, omdat Heidenreich fris en authentiek schrijft over oud zijn. Aanstekelijk! Moedig! Iedereen wil oud wórden, niemand wil het zíjn, horen we vaak. Dat geldt niet voor deze 81-jarige auteur. ‘Levensgeluk is de optelsom van gelukkige momenten’, schrijft ze ‘en vandaag ben ik veel dichter bij dat geluk dan toen ik twintig was’. Ook in dit boek komt een – oude - levenstrap voor. Ze kocht de afbeelding op een Italiaanse rommelmarkt. Met zijn luiers en hulpeloosheid heeft de oude dag veel weg van de babytijd; Italianen spreken dan ook van rimbambimento: het weer kind zijn. Hulpbehoevendheid als de echte grote angst van ouderen. Heidenreich gebruikt 172 bladzijden om het geheim achter haar rijke, goede, gelukkige leven als tachtiger met ons te delen. Ze doet dat op haar eigen manier, schijnbaar zonder duidelijke structuur, hoofdstukindeling of opbouw en misschien is dat ook wel de charme van dit boek. Omdat op bijna elke pagina behartenswaardige woorden staan, vrolijke invallen, tegendraadse nadenkers, weetjes, troostende woorden en zinnen die ik zo zou willen inlijsten, willen delen met andere ouderen of juist met kinderen. Zo schetst ze winst en verlies van de ouderdom. Ook de winst! Ze begint haar boek met twee schetsen van haar levensloop. De eerste: ‘ik heb mijn leven compleet verknald’, de tweede: ‘ik heb een ongelooflijk mooi leven gehad’. Beide versies zijn even waar, vindt ze, het verschil is een kwestie van perspectief. Heidenreich verdedigt haar eigen babyboomgeneratie met verve, de generatie die het eigenlijk nooit goed kan doen en nu als bejaarden overal de schuld van krijgt … Aan het einde vertelt ze dat haar moeder twintig jaar lang ‘dit is mijn laatste kerst’ heeft verzucht. Zelf kijkt ze elk jaar uit naar de trekvogels die over haar huis vliegen. Dan denkt ze ook: ‘hoe lang nog’. Is dat belangrijk? Nee, vindt ze, omdat je met tachtig moet kunnen loslaten, dan is het aftellen begonnen. Heidenreich schreef een prachtig boek, dat ook nog eens heel mooi is vertaald en uitgegeven.’
Titel: Ouder worden
Auteur: Elke Heidenreich
Uitgever: Balans
ISBN: 9789463824095
Prijs: € 17,50
Mijn werk in de zorg - Thomas van der Meer
Volkskrant-columnist Thomas van der Meer biedt een inkijk in de levens van de meest kwetsbare en doorgaans onzichtbare patiënten: verpleeghuisbewoners en mensen die langdurig zijn opgenomen in een psychiatrische kliniek. Ook toont Van der Meer de pijnlijke gevolgen van jarenlange bezuinigingen: zorginstellingen moeten steeds meer mensen verzorgen voor steeds minder geld. Hoe is het om te werken in een sector die worstelt om het hoofd boven water te houden? '
Anjo: ‘Thomas van der Meer is een bijzondere verteller, een observator, maar vooral ook de verpleegkundige die probeert te begrijpen wat er in de bewoners van een verpleeghuis omgaat. Tussen de regels door geeft hij zijn mening over de ouderenzorg en het landelijke beleid. Zo had minister Conny Helder bedacht dat de norm van twee zorgverleners op acht bewoners ‘een beetje’ kon worden losgelaten. De praktijk: Van der Meer had nog nooit van die norm gehoord; eerder één op zes of zelfs één op tien. De minister noemde ook een innovatie: de washandjes die op de IC worden gebruikt om mensen te wassen in plaats van een was- of een douchebeurt. Resultaat: je wint tijd en je hebt een tevreden patiënt. Die washandjes worden allang ingezet, verpleeghuisbewoners gaan eens per week onder de douche en dat is vaak een hele operatie. Wil je niet op je vaste douchedag, dan moet je een week wachten … Ik ben blij met de openheid over verpleeghuizen, alle zorg en inzet, vaak onder moeilijke omstandigheden, met hoge werkdruk. Goed dat zorgmedewerkers daarover schrijven: Teun Toebes, Thomas van der Meer bijvoorbeeld. En dat ze ons laten nadenken over menselijkheid en mededogen. Over zorg geven en ontvangen. Hoe we daar zelf mee omgaan. Dicht bij huis en in Den Haag. Gebundelde columns moet je niet achter elkaar uitlezen. Elke dag één is een goede dosering. Dit boek is een aanrader, ook voor Haagse beleidsmakers.’
Titel: Zullen we dan maar heel lang leven
Auteur: Thomas van der Meer
Uitgever: Pluim
ISBN: 9789493339651
Prijs: € 22,99
Anne-Gine Goemans Actueel en urgent verslag op basis van de dagelijkse rapportages van een zorginstelling. Een ode aan alle medewerkers van verpleeghuizen.
'Welke dag is het vandaag?’ ‘Wat een belachelijke vraag. ‘Welke dag is het vandaag, meneer?’ ‘Prima. Ik speel het spelletje mee. Januari.’ De vader van Anne-Gine Goemans verbleef drie jaar lang op de gesloten afdeling van een verpleeghuis. Zijn dementie maakte het hem onmogelijk thuis te blijven wonen. In Dhr. weigert zorg laat Anne-Gine Goemans de rauwe realiteit zien van haar dementerende vader. Zijn verzorgers worstelen met de toenemende agressie en ongeremdheid van hun cliënt, die op zijn beurt worstelt met zijn laatste levensfase.
Anne-Gine Goemans is schrijver, journalist en scenarioschrijver. Haar nieuwste roman, Wondermond, verscheen in 2024.
Anjo: ‘Wat er achter de muren van een verpleeghuis gebeurt, wat het betekent om daar te wonen, mensen te verzorgen en een naaste te hebben die daar woont: je kunt het vanuit verschillende perspectieven beschrijven...
In januari 2025 bezocht ik samen met Mieke Sol het Hoes van de Toal in Beilen. We hadden daar een interssante gedachtenwisseling met Renate Snoejing over het belang van het eigen dialect voor oudere inwoners van Drenthe.
Het Hoes van de Taol heeft een mooi boekje gemaakt met veel voorkomende zinnen die worden gebruikt in de ouderenzorg. In dit boekje is naast de Nederlanse tekst de tekst in het Drents geplaatst. Het heeft een formaat dat past in de zak van de werkkleding van de verzorgende en kan dienen als hulpmiddel voor niet Drents talige verzorgenden in interactie met een client voor wie het Drents de vertrouwde taal is. Zeker in situaties waar sprake is van (beginnende) dementie. Wij waren enthousiast over dit initiatief en het was voor ons ook een eye opener.
Want leef je eens in in de situatie van Willem, geboren en getogen in Garminge. Zijn hele leven sprak en hoorde hij eigenlijk alleen Drents. Hij werkte op een boerderij en de keren dat hij in aanraking kwam met iemand die Nederlands sprak waren schaars. Hij kon het wel min of meer begrijpen maar antwoorden deed hij dan toch in zijn eigen Drentse dialect.
Inmiddels is Willem tachtig en woont nog op zichzelf op de oude boerderij.
Elena Bulay
Een eigen hond – dat is al lang Elena’s droom. Dus als asielhond Jo in haar leven komt, is ze dolgelukkig. Jo is de beste hond ter wereld! Op kleurrijke pagina’s vertelt Elena over de eerste dagen met Jo, over kleine problemen en grote successen. Op informatieve pagina’s leren lezers alles wat ze moeten weten over honden: welke hond past bij jou en jouw gezin? Is er genoeg tijd voor hem? Welk voedsel is het beste? Wat heeft een hond nodig als hij ziek is? Een inspirerend hondenverhaal met waardevolle feitenkennis – de ideale kennismaking met de wereld van honden!
Anjo: ‘Op het eerste gezicht een ‘gewoon’ prentenboek, maar dat is het niet. Het begint al met een omslag om verliefd op te worden. Elena Bulay vertelt en tekent haar eigen verhaal over de hond Jo. Een hond om op te eten, zo zie hij eruit: zijn kop is een mengeling van pienter, droevig en ondeugend.
Het doel van Denktank60+Noord is een beweging onder ouderen op gang te brengen om de regie van ouderen terug te nemen op het gebied van wonen, zorg en welzijn in het Noorden van Nederland
Deze foto werd op 04 juli 2024 gemaakt bij het afscheid van Jaap te Velde, projectleider bij Dokter Drenthe.
vlnr: Geesje, Mieke, Anjo, Jaap en Ria.
Samenwerkingspartner van ZIF (Zorg Innovatie Forum) en Platform POUWER 
